چالشهای تالاب انزلی

چالشهاي تالاب انزلي

۱- هرساله بيش از ۳۲ ميليون مترمكعب فاضلاب خانگي شهرستانهاي رشت، انزلي، صومعه سرا، فومن و ماسال كه حوضه آبخيز تالاب انزلي هستند، وارد تالاب مي شود.
۲- همچنين ازطريق مزارع كشاورزي در سال حدود دو ميليون ليتر سموم وارد محيط تالاب انزلي مي شود. تالاب انزلي همچنين محل تخم ريزي بسياري از ماهيان بومي و مهاجر است كه ورود اين مواد سمي ذخاير موجود در اين زيستگاه را به شدت تهديد مي كند.

۳- رسوبات حوضه آبخيز تالاب انزلي به طور فزايند هاي درحال افزايش است و به علت ضعف عمليات آبخيزداري و تخريب بيش از اندازه حوضه آن سالانه ۵۸۵ هزار تن خاك به صورت رسوب به اين تالاب سرازير مي گردد. هم اكنون يك ميليارد و ۲۰۰ ميليون تن گل ولاي ناشي از رسوبات حاصل ۴۰ سال شست و شوي ۴۰۰۰ كيلومتر مربع خاك حوزه هاي آبريز بازده رودخانه منتهي به تالاب درتالاب انزلي وجود دارد.

تاچند دهه قبل عمق تالاب انزلي ۸ تا ۱۱ متربود اما درحال حاضرته نشين شدن رسوبات عمق آن را به ۳ متر رسانده است. هم اكنون سرعت انباشته شدن رسوبات دركف تالاب ۱۰ برابر بيشتر از چهاردهه قبل است.
۴- آلودگيهاي صوتي، انتشار تركيبات خطرناك سرب، اكسيد گوگرد، كربن و نيتروژن ناشي از عبور و مرور وسايل نقليه ازجمله عوامل تخريب اكوسيستم تالاب است.

۵- متأسفانه بارندگيهاي پي در پي و كاهش اكسيژن درتالاب بواسطه متصاعدشدن گاز اكسيدسولفيد (SH2) درسطح تالاب موجب تلف شدن هزاران ماهي درتالاب شده است و با هربار بارندگي و كم شدن اكسيژن برتعداد مرگ و مير ماهيان افزوده مي شود.

۶- آلودگي هاي ناشي از فعاليتهاي صنعتي در كنار رودهاي منتهي به تالاب براي نمونه مي توان اشاره اي به رودخانه زرجوب نمود كه يكي از آلوده ترين رودخانه هاي كشور است. رودخانه زرجوب در مسير حركت پذيراي فاضلاب ۱۰ بيمارستان، ۵۲ گرمابه و تعداد ۳۸ واحد صنعتي و كارخانه هاي متعدد و پسابهاي اراضي كشاورزي است، تعداد ۶ شهر، ۵ بخش و ۱۸ دهستان و بيش از ۳۰۰ روستا در حوزه اين رودخانه وجود دارد. بخشي از فاضلاب صنعتي كارخانه هاي حوزه و تمامي فاضلابهاي شهري و روستايي بدون تصفيه به رودخانه تخليه و باعث آلودگي شديد اين رودخانه مي شود كه تلفات مرگ و مير وسيع آبزيان رودخانه و تالاب انزلي را در مقاطع بحراني باعث مي شود.

۷- صيد و شكار بي رويه جهت تأمين نيازمنديهاي غذايي و گذران اقتصادي كه منجر به كاهش جمعيت گونه هاي وابسته به تالاب مي شود.
۸- رشد و توسعه شهرها و شهرك هاي صنعتي بدون مكان يابي صحيح، از عوامل تهديد كننده تالاب انزلي و از منابع مهم آلودگي آب تالاب مي باشد. مانند منطقه طالب آباد در حد فاصل تالاب و درياي خزر (فاصله بين بندر انزلي و حسن رود). از ۳۸ واحد صنعتي آلاينده آب در استان گيلان تعداد ۲۳ واحد در حاشيه تالاب و يا در مسير رودخانه هاي آن قرار گرفته اند و نقش آنها در آلودگي اين اكوسيستم حساس و به خوبي آشكار است.

۹- در اينجا لازم است به رشد گياهي به نام « آزولا » در تالاب انزلي اشاره نمود. « آزولا» گياهي است كه درمناطق تالابي رشد مي كند اما اين گياه گونه بومي تالاب انزلي نبوده است. اين گياه را چند سال پيش وزارت كشاورزي با همكاري شيلات براي تكثير وارد كشور نمود!.

به لحاظ اين كه اين گياه ازت زيادي توليد مي كند تا براي تهيه كودهاي ازته از گياه استفاده شود وهم چنين به عنوان غذاي ماهيان پرورشي علفخوار به نام فيتوفاگ داده شود. در ابتدا كشت و تكثير اين گياه به طور آزمايشي در درياچه هاي مصنوعي پرورش ماهي در استان گيلان انجام شد. ولي بذر اين گياه به وسيله پرندگان به تالاب انزلي برده شد و در اين تالاب زمينه رشد براي گياه فراهم بود. اين گياه به صورت گياهي مهاجم، اگر با رشد آن مبارزه اي فراگير انجام نشود ظرف چند سال آينده تمام سطح تالاب را خواهد پوشاند.
اين گياه با ضخامتي در حدود ۱۰ سانتي متر سطح تالاب را مي پوشاند و با اين پوشاندن مانع رسيدن نور خورشيد به زير آب مي شود و در نتيجه فعل و انفعالات شيميايي توسط فيتوپلانكتونها در عمق آب انجام نمي شود و هم با مستور شدن سطح تالاب اكسيژن كافي به آبزيان نمي رسد.